စစ္တေကာင္း အႏြယ္၀င္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးတို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္း
သား/ႏိုင္ငံသားမ်ားအျဖစ္ခံ ယူရရွိလိုသည့္အတြက္ နီးစပ္ရာ ရခိုင္သမိုင္း
ထဲမွ အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ကိုယူ၍ သူတို႔၏ သမိုင္း ျဖစ္ဖန္တီး ေရးသားကာ၊
အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္သို႔ တင္ျပလာခဲ့ၾကသည္မွာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိပါျပီ။
ယခုလည္း အမ်ိဳးသားဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးဒီ မိုကရက္
တစ္ပါတီမွ ႏိုင္ငံေတာ္သို႔ တင္ျပေသာ “ ရခိုင္ ျပည္နယ္အတြင္း
မွီတင္းေနထိုင္ ၾကေသာ ေဒသခံအစၥ လာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ
လည္းေကာင္း၊ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ေမြးရာပါႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္၍ လည္းေကာင္း၊
ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၏ တိုင္းရင္းသား /ႏိုင္ငံသား
မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ တင္ျပသည့္ စာတမ္း”၏ စာမ်က္ႏွာ
(၃၁) ႏွင့္ ပူးတြဲ(၂၅) (ေနာက္ဆက္တြဲ- ၁ ျဖင့္ ေဖာ္ျပထား ပါသည္) တို႔တြင္
ရခိုင္သမိုင္း ေျမာက္ဦးေခတ္၏ (၁၁)ဆက္ေျမာက္ဘုရင္ သဇာတမင္းအား
အစၥလာမ္ဘာသာကို သက္၀င္ယံုၾကည္သူအျဖစ္ သြယ္၀ိုက္၍ လုပ္ၾကံစြပ္စြဲထားပါသည္။
မ်ဥ္းျပိဳင္နွစ္ေၾကာင္းကို စၾကာ၀ဠါ ကုန္လြန္သည္အထိ ဆက္ဆြဲပါေသာ္လည္း
မည္သည့္အခါတြင္မွ ဆံုေတြ႔ႏိုင္ စရာအေၾကာင္း လံုး၀မရွိ။ ထို႔အတူ
ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ မည္သည့္အခါတြင္မွ မူဆလင္ ျဖစ္လာႏိုင္စရာအေၾကာင္း
လံုး၀(လံုး၀)မရွိပါ။
- ရခိုင္လူမ်ိဳးအားလံုးသည္ ျမတ္ဗုဒၡ ဓည၀တီျပည္သို႔ ၾကြေရာက္လာ
သည့္ ဘီစီ (၅၇၀)ခန္႔မွစ၍ ယေန႔တိုင္ ေမြးရာပါ ဗုဒၡဘာသာ၀င္
မ်ားျဖစ္ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာကို ႏွလံုးစိတ္၀မ္း
ထဲမွပင္ သက္၀င္ယံုၾကည္သူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။
- ဗုဒၡဘာသာ၀င္မဟုတ္လွ်င္ ရခိုင္လူမ်ိဳး လံုး၀မဟုတ္။
- ထို႔အတူ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားအားလံုး သည္လည္း ဘီစီ (၅၇၀) ခန္႔မွစ၍ ေမြးရာပါ ဗုဒၡဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္ကလည္း ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ခိုင္မာစြာ သက္၀င္ယံုၾကည္ သူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။
ရခိုင္ဘုရင္တို႔သည္ နန္းတက္မည္ဆိုလွ်င္ မဟာက်ိန္ဘုရား ကို ေခါင္းေပၚရြက္၍လည္းေကာင္း၊ မဟာက်ိန္ဘုရားေရွ႕ေမွာက္တြင္ ၀ပ္တြားဦးတင္၍လည္းေကာင္း က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုၾကရပါသည္။ သို႔မွသာ နန္းတက္ မင္းျပဳခြင့္ ရွိပါသည္။ ထို႔ေနာက္ မင္းဆရာသံဃရာဇာတို႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ လမ္းညြန္ခ်က္တို႔ျဖင့္ ဘိသိက္ခံၾကရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ဗုဒၡဘာသာ၀င္မဟုတ္လွ်င္ ရခိုင္ဘုရင္ျဖစ္ခြင့္ လံုး၀(လံုး၀)မရွိပါ။
ရခိုင္သမိုင္းေခတ္ၾကီး(၄)ေခတ္ကိ ု
ျခံဳငံုေလ့လာသံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ ဓည၀တီရခိုင္ျပည္ၾကီးကို ဘာသာ ျခား
ဘုရင္တစ္ပါးတေလမွ အုပ္ခ်ဳဳပ္ပိုင္စိုးခဲ့ျခင္း လံုး၀(လံုး၀)မရွိခဲ့ဖူးပါ။
အားလံုးအသိပင္ျဖစ္ သည္။ ဗုဒၡသာ သနာေတာ္သည္လည္း ရခိုင္သမိုင္းတေလွ်ာက္
ရခိုင္ျပည္နယ္ တ၀ွမ္းလံုးတြင္ မည္သည့္ေနရာတြင္မွ မည္သည့္အခ်ိန္ တြင္မွ
ေမွးမွိန္ျခင္း လံုး၀(လံုး၀)မရွိခဲ့ဖူးပါ။
ဘဂါၤလီတို႔သည္ သူတို႔၏ စတိုင္အရ မူဆလင္ဘြဲ႔ခံ ေျမာက္ဦးဘုရင္ (၁၃)ပါးကို မူဆလင္ဟု ယခင္က စြပ္စြဲ ခဲ့ဖူးပါသည္။ ရခိုင္စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔(ရန္ကုန္)၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စာတမ္းတြင္ ထိုရခိုင္ ဘုရင္ (၁၃) ပါးသည္ မူဆလင္မ်ားလံုး၀ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ထိုဘုရင္တို႔ တည္ထားခဲ့ေသာ လက္ရွိ ဘုရားပုထိုးေစတီ ဂူသိမ္မ်ားကို သက္ေသထား၍ ေခ်ပထားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
ယခုတဖန္လာျပန္ၿပီတစ္ေက်ာ့-
ေျမာက္ဦးဘုရင္သဇာတကို မူဆလင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အာရဗီစာ (၂)ဘက္ထိုး ေငြဒဂၤါးကို သက္ေသျပျပီး ဘဂၤါလီတို႔က ေနာက္ဆက္တြဲ (၁) ပါ စာတမ္းအတိုင္း သြယ္၀ိုက္ကာ စြပ္စြဲလာပါသည္။
ဤဒဂၤါး(၂)ဘက္တြင္ ေရးထိုးထားေသာ အာရဗီစာမ်ားကိုလည္း ဘဂၤါလီတို႔က ထိုစာတမ္းတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ဘာသာျပန္ဆိုေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဒဂၤါး၏ အေရွ႕ဘက္မ်က္ႏွာစာ အဓိပၸါယ္
“ အလႅာအရွင္ျမတ္မွအပ မည္သည့္ဖန္ဆင္းခံမွ် ခ၀ပ္ကိုးကြယ္ျခင္းခံယူထိုက္ေသာ အရည္အျခင္း မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဖန္ဆင္းရွင္ အလႅာအရွင္ျမတ္သာလွ်င္ အမွန္တကယ္ခ၀ပ္ကိုးကြယ္ျခင္း ခံယူထိုက္ေသာ အရွင္ျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးယံုၾကည္ပါ၏။ တမန္ေတာ္ မူဟမၼဒ္သည္ ဖန္ဆင္းရွင္ အလႅာအရွင္ျမတ္ ဘက္သို႔ ဖိတ္ေခၚရန္ ႏႈိုးေဆာ္သူအျဖစ္ ေစလႊတ္ျခင္းခံရေသာ ေနာက္ဆံုးရစူလ္တမန္ေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္ ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးယံုၾကည္ပါ၏၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳး၏ ႏိုင္ငံကို အရွင္ျမတ္ေစာင့္ေရွာက္ ေတာ္မူပါေစ”
ဒဂၤါး၏ ေနာက္ေၾကာဘက္ မ်က္ႏွာစာ အဓိပၸါယ္
“သနားၾကင္နာျခင္းတို႔၏ ဖခင္ အယ္လ္မူဇာဖါးဆူလ္တန္အလီရွား ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳး၏ ႏိုင္ငံကို အလႅာ အရွင္ျမတ္ ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူပါေစ”
ဤဒဂၤါးစာမ်ားကို ယခုကဲ့သို႔ ဘဂၤါလီတို႔ ဘာသာျပန္တင္ျပလိုက္ သည္ကို အလြန္ပင္ေက်းဇူးတင္စရာ ေကာင္းသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ဒဂၤါးပါစာအဓိပၸါယ္ကို ကၽြႏု္ပ္တို႔ ယခုကဲ့သို႔ို အေသးစိတ္ဖတ္ရ သိရွိခြင့္ရေသာေၾကာင့္ ဤဒဂၤါး မွာ ရခိုင္ဘုရင္ တစ္ဦးထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ဒဂၤါးမဟုတ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ သဇာတ မင္းထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာဒဂၤါး လံုးလံုးလ်ားလ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း ပီပီျပင္ျပင္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ သိျမင္လာ ရ၍ ျဖစ္သည္။
သို႔ေၾကာင့္ ဤဒဂၤါးသည္ ရခိုင္ဘုရင္တစ္ဦးဦး (သို႔) သဇာတမင္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာဒဂၤါး လံုး၀(လံုး၀) မဟုတ္ေၾကာင္း ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို သက္ေသထား
၍ ျပတ္ျပတ္သားသားျငင္းဆိုလိုက္ရပါ သည္။
၁။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ေတြ႔ရွိရေသာ ဒဂၤါးတိုင္းကို ရခိုင္ဘုရင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ သည္ဟု ပံုေသကားခ်မွတ္ယူ၍ မရပါ။ ပ်ဴဒဂၤါးမ်ားႏွင့္ တိုင္းတပါး မွဘုရင္မ်ား ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ အျခားဒဂၤါးမ်ားကိုလည္း ရခိုင္ျပည္ နယ္ တြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
၂။ ရခိုင္ဘုရင္ သဇာတသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္မွ ဆင္းသက္လာျပီး ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို လံုး၀ဥႆံုယံုၾကည္ သက္၀င္သူတစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုမင္းသာသနာျပဳ တည္ထားခဲ့ေသာ
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ဘုရားပုထိုးေစတီမ်ားက သက္ေသခံလ်က္ ရွိေနပါသည္။
(က) ရန္ေအာင္ေတာ္ဘုရားႀကီး
(ခ) နိဗၺဴဇာေစတီမ်ား
(ဂ) ၀သဲဘုရားႀကီး
(ဃ) ဆုေတာ္ပန္ဘုရားႀကီး
(င) သက္ေတာ္ရွည္ေစတီ
(စ) သက္ေတာ္ရပုထိုး
(ဆ) ဗိုလ္ျဖဴဘုရား
(ဇ) လက္ၾကြယ္ေတာ္ဓါတ္ေစတီမ်ား
(စ်) ရတနာသိဂၤေစတီ
၃။ သဇာတမင္း၏ မူဆလင္ဘြဲ႔မွာ အလီသွ်ာျဖစ္ျပီး၊ အယ္လ္မူဇာဖား ဆူလ္တန္အလီရွား လံုး၀မဟုတ္ပါ။ ဤအမည္ကို မည္သည့္ ရခိုင္ရာဇ၀င္သမိုင္းတို႔တြင္မွ မေတြ႔ဖူးပါ။
၄။ ဘဂၤါလီတို႔၏ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ သဇာတမင္း၊ ေအဒီ (၁၅၂၅)တြင္၊ ေျမာက္ဦးနန္းေတာ္၌ အုပ္စိုးေနခဲ့သည္ဆိုသည္မွာ မမွန္ပါ။ ရခိုင္ရာဇ၀င္မ်ား၊ သမိုင္းမ်ား၊ ဒဂၤါးမ်ား၊ ေက်ာက္စာမ်ား၊ ေပစာမ်ား၊ ကမၺည္းစာမ်ားျဖင့္ ကိုက္ညွိေရးဆြဲထားခ်က္အရ သဇာတမင္းသည္
ေအဒီ (၁၅၁၅)မွ (၁၅၂၁) ထိသာ ထီးနန္းစိုးစံခဲ့သည္။
၅။ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား မူဆလင္ဘြဲ႔ခံခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းရင ္းမွာလည္း မူဆလင္ျဖစ္၍ လံုး၀မဟုတ္။
အိမ္နီးခ်င္းမူဆလင္ဘုရင္မ်ားနွင ့္
ထည္၀ါစြာ ကူးလူးဆက္ဆံလို၍ျဖစ္ျခင္း၊ မဂိုဘုရင္တို႔က မူဆလင္ဘြဲ႔မ်ားကို
ဆက္ကပ္ခဲ့၍ ျဖစ္ျခင္း၊ ဘဂၤါ (၁၂) ၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္ ပိုင္စိုးႏိုင္ခဲ့၍
ျဖစ္ျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္သည္။ ဘဂၤါလီတို႔ ဆိုထားသကဲ့သို႔ မူဆလင္တို႔၏
လက္ေအာက္ခံျဖစ္၍ ဟူသည္လည္း လံုး၀ (လံုး၀) မဟုတ္ပါ။
၆။ အယ္လ္မူဇာဖားဆူလ္တန္အလီရွား ဟူသည့္အမည္သည္ မူဆလင္
ဘြဲ႔ခံ ေျမာက္ဦးဘုရင္ (၁၃) ပါးစာရင္းတြင္ မပါရွိပါ။ ဘဂၤါ(၁၂) ျမိဳ႔ကို အုပ္စိုးခဲ့ေသာ အေနာက္ဘုရင္ (ရခိုင္ဘုရင္ခံ) (၉) ပါးစာရင္းတြင္လည္း လံုး၀မပါရွိပါ။
မူဆလင္ဘြဲ႔ခံ ေျမာက္ဦးဘုရင္ (၁၃ )ပါးစာရင္း
က။ နရႏုမင္း (ေခၚ) မင္းခရီ - အလီခင္
ခ။ ဘေစာျဖဴမင္း - ကလီမာသွ်ာ
ဂ။ မင္းေဒါလ်ာ (ေခၚ) မင္းသုေဒၶါလ်ာ - ေမာဥသွ်ာ
ဃ။ ဘေစာညိဳမင္း - မဟာေမာက္သွ်ာ
င။ မင္းရန္ေအာင္ - ေနာရိသွ်ာ
စ။ စလကၤာသူမင္း(ေခၚ)သိဂၤသူမင္း - သက္ေကာက္ေဒါလသွ်ာ
ဆ။ မင္းရာဇာ (ေခၚ) မင္းလွရာဇာ - ဣလိသွ်ာ
ဇ။ မင္းေစာအို (ေခၚ) သီရိသူမင္း - ဇလသွ်ာ
စ်။ သဇာတမင္း - အလီသွ်ာ
ည။မင္းဘာၾကီး(ေခၚ) မင္းဘင္ - ဇေဘာက္သွ်ာ
ဋ။မင္းဖေလာင္း - သီကြန္ဒါသွ်ာ
ဌ။မင္းရာဇာၾကီး (ေခၚ) သတိုးဓမၼရာဇာ- ေဆာလိမ္သွ်ာ
ဍ။မင္းခေမာင္း(ေခၚ)၀ရဓမၼရာဇာ - ဥေသွ်ာင္သွ်ာ
အေနာက္ဘုရင္ (၉)ပါးစာရင္း
က။ မင္းေစာလွ - သီရိသီရိအေနာက္ဘုရင္
ခ။ မင္းညိဳ - အီစလန္သွ်ာ
ဂ။ သီဟပတိ - စူလတန္ဟီလက္သွ်ာ
ဃ။ စၾကၤာ၀ေတး - သီရိသီရိစူလမန္သွ်ာ
င။ အေနာက္ဘုရင္မင္းရဲ - စစ္တေကာင္းစူလတန္
စ။ သူပုန္မင္းရဲ - ပူဇါပါသွ်ာ
ဆ။ သီရိေဇယ်ေနာ္ရထာ - စစ္တေကာင္းရာဇာ
ဇ။ မင္းရဲသီဟသူ - နီဇမ္သွ်ာ
စ်။ မင္းရဲသခၤပ၀ါ - စစ္တေကာင္းမူဘာရက္သွ်ာ
၇။ ေျမာက္ဦးဘုရင္တုိ႔သည္ သူတို႔၏ ေဆြမ်ိဳးရင္းရွာ သားေတာ္၊ ညီေတာ္၊ ဦးေလးေတာ္မ်ားကိုသာ အေနာက္ဘုရင္အျဖစ္ ခန္႔ထားေလ့ရွိပါသည္။
၈။ ရခိုင္လူမ်ိဳး၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္လွ်င္ ရခိုင္ထီးနန္းတြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ရခိုင္ထီးနန္းလက္ ေအာက္တြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း ရခိုင္ဘုရင္ (သို႔) အေနာက္ဘုရင္ျဖစ္ခြင့္ လံုး၀(လံုး၀)မရွိပါ။
အထက္က ေဖာ္ျပျပီးျဖစ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေထာက္ရႈ လ်က္ မိုးႏွင့္ေျမ မည္သည့္အခါမွ ထိရိုးထံုးစံ မရွိသကဲ့သို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင္တို႔သည္လည္း မည္သည့္ အခါတြင္မွ မူဆလင္ မဟုတ္။
ထို႔အတူ ရခိုင္ဘုရင္ သဇာတမင္းသည္လည္း မူဆလင္လံုး၀မဟုတ္ဘဲ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သာသနာေတာ္ကို အျပည့္အ၀ ခၽြင္းခ်က္မရွိ သက္၀င္ယံုၾကည္ေသာ သာသနာျပဳမင္းတစ္ပါး သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သဇာတမင္း၏ ႏွလံုးေသြး ထဲတြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္၏ အဆီအႏွစ္မ်ားသာ ေပ်ာ္၀င္စီးဆင္းေနခဲ့ေၾကာင္း၊ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸါန္ႏွင့္ အနာဂါတ္ကာလတို႔တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္၌သာ ေမြးဖြါး၊ အသက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ေနထိုင္ခဲ့ၾက၊ ရပ္တည္ေနထိုင္ၾကဆဲ၊ ရပ္တည္ေနထိုင္ၾကဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင ္း၊ လူသားအားလံုး တို႔၏ ေရွ႕ေမွာက္သို႔ တင္ျပလ်က္ ဤစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္လိုက္ရပါသည္။
စာတမ္းျပဳစုသူ- အာရကံသဇင္
ေန႔စြဲ ၁၂.၁၂.၁၂
ယခုလည္း အမ်ိဳးသားဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေရးဒီ
- ရခိုင္လူမ်ိဳးအားလံုးသည္ ျမတ္ဗုဒၡ ဓည၀တီျပည္သို႔ ၾကြေရာက္လာ
သည့္ ဘီစီ (၅၇၀)ခန္႔မွစ၍ ယေန႔တိုင္ ေမြးရာပါ ဗုဒၡဘာသာ၀င္
မ်ားျဖစ္ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္ကလည္း ဗုဒၶဘာသာကို ႏွလံုးစိတ္၀မ္း
ထဲမွပင္ သက္၀င္ယံုၾကည္သူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။
- ဗုဒၡဘာသာ၀င္မဟုတ္လွ်င္ ရခိုင္လူမ်ိဳး လံုး၀မဟုတ္။
- ထို႔အတူ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားအားလံုး သည္လည္း ဘီစီ (၅၇၀) ခန္႔မွစ၍ ေမြးရာပါ ဗုဒၡဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၿပီး မိမိကိုယ္တိုင္ကလည္း ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ခိုင္မာစြာ သက္၀င္ယံုၾကည္ သူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။
ရခိုင္ဘုရင္တို႔သည္ နန္းတက္မည္ဆိုလွ်င္ မဟာက်ိန္ဘုရား ကို ေခါင္းေပၚရြက္၍လည္းေကာင္း၊ မဟာက်ိန္ဘုရားေရွ႕ေမွာက္တြင္ ၀ပ္တြားဦးတင္၍လည္းေကာင္း က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုၾကရပါသည္။ သို႔မွသာ နန္းတက္ မင္းျပဳခြင့္ ရွိပါသည္။ ထို႔ေနာက္ မင္းဆရာသံဃရာဇာတို႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ လမ္းညြန္ခ်က္တို႔ျဖင့္ ဘိသိက္ခံၾကရသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ဗုဒၡဘာသာ၀င္မဟုတ္လွ်င္ ရခိုင္ဘုရင္ျဖစ္ခြင့္ လံုး၀(လံုး၀)မရွိပါ။
ရခိုင္သမိုင္းေခတ္ၾကီး(၄)ေခတ္ကိ
ဘဂါၤလီတို႔သည္ သူတို႔၏ စတိုင္အရ မူဆလင္ဘြဲ႔ခံ ေျမာက္ဦးဘုရင္ (၁၃)ပါးကို မူဆလင္ဟု ယခင္က စြပ္စြဲ ခဲ့ဖူးပါသည္။ ရခိုင္စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔(ရန္ကုန္)၏ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ စာတမ္းတြင္ ထိုရခိုင္ ဘုရင္ (၁၃) ပါးသည္ မူဆလင္မ်ားလံုး၀ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ထိုဘုရင္တို႔ တည္ထားခဲ့ေသာ လက္ရွိ ဘုရားပုထိုးေစတီ ဂူသိမ္မ်ားကို သက္ေသထား၍ ေခ်ပထားေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
ယခုတဖန္လာျပန္ၿပီတစ္ေက်ာ့-
ေျမာက္ဦးဘုရင္သဇာတကို မူဆလင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အာရဗီစာ (၂)ဘက္ထိုး ေငြဒဂၤါးကို သက္ေသျပျပီး ဘဂၤါလီတို႔က ေနာက္ဆက္တြဲ (၁) ပါ စာတမ္းအတိုင္း သြယ္၀ိုက္ကာ စြပ္စြဲလာပါသည္။
ဤဒဂၤါး(၂)ဘက္တြင္ ေရးထိုးထားေသာ အာရဗီစာမ်ားကိုလည္း ဘဂၤါလီတို႔က ထိုစာတမ္းတြင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ဘာသာျပန္ဆိုေဖာ္ျပထားပါသည္။
ဒဂၤါး၏ အေရွ႕ဘက္မ်က္ႏွာစာ အဓိပၸါယ္
“ အလႅာအရွင္ျမတ္မွအပ မည္သည့္ဖန္ဆင္းခံမွ် ခ၀ပ္ကိုးကြယ္ျခင္းခံယူထိုက္ေသာ အရည္အျခင္း မရွိေၾကာင္းႏွင့္ ဖန္ဆင္းရွင္ အလႅာအရွင္ျမတ္သာလွ်င္ အမွန္တကယ္ခ၀ပ္ကိုးကြယ္ျခင္း ခံယူထိုက္ေသာ အရွင္ျဖစ္ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးယံုၾကည္ပါ၏။ တမန္ေတာ္ မူဟမၼဒ္သည္ ဖန္ဆင္းရွင္ အလႅာအရွင္ျမတ္ ဘက္သို႔ ဖိတ္ေခၚရန္ ႏႈိုးေဆာ္သူအျဖစ္ ေစလႊတ္ျခင္းခံရေသာ ေနာက္ဆံုးရစူလ္တမန္ေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္ ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးယံုၾကည္ပါ၏၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳး၏ ႏိုင္ငံကို အရွင္ျမတ္ေစာင့္ေရွာက္ ေတာ္မူပါေစ”
ဒဂၤါး၏ ေနာက္ေၾကာဘက္ မ်က္ႏွာစာ အဓိပၸါယ္
“သနားၾကင္နာျခင္းတို႔၏ ဖခင္ အယ္လ္မူဇာဖါးဆူလ္တန္အလီရွား ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳး၏ ႏိုင္ငံကို အလႅာ အရွင္ျမတ္ ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူပါေစ”
ဤဒဂၤါးစာမ်ားကို ယခုကဲ့သို႔ ဘဂၤါလီတို႔ ဘာသာျပန္တင္ျပလိုက္ သည္ကို အလြန္ပင္ေက်းဇူးတင္စရာ ေကာင္းသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ဒဂၤါးပါစာအဓိပၸါယ္ကို ကၽြႏု္ပ္တို႔ ယခုကဲ့သို႔ို အေသးစိတ္ဖတ္ရ သိရွိခြင့္ရေသာေၾကာင့္ ဤဒဂၤါး မွာ ရခိုင္ဘုရင္ တစ္ဦးထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ ဒဂၤါးမဟုတ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ သဇာတ မင္းထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာဒဂၤါး လံုးလံုးလ်ားလ်ား မဟုတ္ေၾကာင္း ပီပီျပင္ျပင္ ကၽြႏု္ပ္တို႔ သိျမင္လာ ရ၍ ျဖစ္သည္။
သို႔ေၾကာင့္ ဤဒဂၤါးသည္ ရခိုင္ဘုရင္တစ္ဦးဦး (သို႔) သဇာတမင္း ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာဒဂၤါး လံုး၀(လံုး၀) မဟုတ္ေၾကာင္း ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ားကို သက္ေသထား
၍ ျပတ္ျပတ္သားသားျငင္းဆိုလိုက္ရပါ
၁။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ေတြ႔ရွိရေသာ ဒဂၤါးတိုင္းကို ရခိုင္ဘုရင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ သည္ဟု ပံုေသကားခ်မွတ္ယူ၍ မရပါ။ ပ်ဴဒဂၤါးမ်ားႏွင့္ တိုင္းတပါး မွဘုရင္မ်ား ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ အျခားဒဂၤါးမ်ားကိုလည္း ရခိုင္ျပည္ နယ္ တြင္ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
၂။ ရခိုင္ဘုရင္ သဇာတသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္မွ ဆင္းသက္လာျပီး ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို လံုး၀ဥႆံုယံုၾကည္ သက္၀င္သူတစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုမင္းသာသနာျပဳ တည္ထားခဲ့ေသာ
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ဘုရားပုထိုးေစတီမ်ားက သက္ေသခံလ်က္ ရွိေနပါသည္။
(က) ရန္ေအာင္ေတာ္ဘုရားႀကီး
(ခ) နိဗၺဴဇာေစတီမ်ား
(ဂ) ၀သဲဘုရားႀကီး
(ဃ) ဆုေတာ္ပန္ဘုရားႀကီး
(င) သက္ေတာ္ရွည္ေစတီ
(စ) သက္ေတာ္ရပုထိုး
(ဆ) ဗိုလ္ျဖဴဘုရား
(ဇ) လက္ၾကြယ္ေတာ္ဓါတ္ေစတီမ်ား
(စ်) ရတနာသိဂၤေစတီ
၃။ သဇာတမင္း၏ မူဆလင္ဘြဲ႔မွာ အလီသွ်ာျဖစ္ျပီး၊ အယ္လ္မူဇာဖား ဆူလ္တန္အလီရွား လံုး၀မဟုတ္ပါ။ ဤအမည္ကို မည္သည့္ ရခိုင္ရာဇ၀င္သမိုင္းတို႔တြင္မွ မေတြ႔ဖူးပါ။
၄။ ဘဂၤါလီတို႔၏ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ သဇာတမင္း၊ ေအဒီ (၁၅၂၅)တြင္၊ ေျမာက္ဦးနန္းေတာ္၌ အုပ္စိုးေနခဲ့သည္ဆိုသည္မွာ မမွန္ပါ။ ရခိုင္ရာဇ၀င္မ်ား၊ သမိုင္းမ်ား၊ ဒဂၤါးမ်ား၊ ေက်ာက္စာမ်ား၊ ေပစာမ်ား၊ ကမၺည္းစာမ်ားျဖင့္ ကိုက္ညွိေရးဆြဲထားခ်က္အရ သဇာတမင္းသည္
ေအဒီ (၁၅၁၅)မွ (၁၅၂၁) ထိသာ ထီးနန္းစိုးစံခဲ့သည္။
၅။ ရခိုင္ဘုရင္မ်ား မူဆလင္ဘြဲ႔ခံခဲ့ရသည့္အေၾကာင္းရင
အိမ္နီးခ်င္းမူဆလင္ဘုရင္မ်ားနွင
၆။ အယ္လ္မူဇာဖားဆူလ္တန္အလီရွား ဟူသည့္အမည္သည္ မူဆလင္
ဘြဲ႔ခံ ေျမာက္ဦးဘုရင္ (၁၃) ပါးစာရင္းတြင္ မပါရွိပါ။ ဘဂၤါ(၁၂) ျမိဳ႔ကို အုပ္စိုးခဲ့ေသာ အေနာက္ဘုရင္ (ရခိုင္ဘုရင္ခံ) (၉) ပါးစာရင္းတြင္လည္း လံုး၀မပါရွိပါ။
မူဆလင္ဘြဲ႔ခံ ေျမာက္ဦးဘုရင္ (၁၃ )ပါးစာရင္း
က။ နရႏုမင္း (ေခၚ) မင္းခရီ - အလီခင္
ခ။ ဘေစာျဖဴမင္း - ကလီမာသွ်ာ
ဂ။ မင္းေဒါလ်ာ (ေခၚ) မင္းသုေဒၶါလ်ာ - ေမာဥသွ်ာ
ဃ။ ဘေစာညိဳမင္း - မဟာေမာက္သွ်ာ
င။ မင္းရန္ေအာင္ - ေနာရိသွ်ာ
စ။ စလကၤာသူမင္း(ေခၚ)သိဂၤသူမင္း - သက္ေကာက္ေဒါလသွ်ာ
ဆ။ မင္းရာဇာ (ေခၚ) မင္းလွရာဇာ - ဣလိသွ်ာ
ဇ။ မင္းေစာအို (ေခၚ) သီရိသူမင္း - ဇလသွ်ာ
စ်။ သဇာတမင္း - အလီသွ်ာ
ည။မင္းဘာၾကီး(ေခၚ) မင္းဘင္ - ဇေဘာက္သွ်ာ
ဋ။မင္းဖေလာင္း - သီကြန္ဒါသွ်ာ
ဌ။မင္းရာဇာၾကီး (ေခၚ) သတိုးဓမၼရာဇာ- ေဆာလိမ္သွ်ာ
ဍ။မင္းခေမာင္း(ေခၚ)၀ရဓမၼရာဇာ - ဥေသွ်ာင္သွ်ာ
အေနာက္ဘုရင္ (၉)ပါးစာရင္း
က။ မင္းေစာလွ - သီရိသီရိအေနာက္ဘုရင္
ခ။ မင္းညိဳ - အီစလန္သွ်ာ
ဂ။ သီဟပတိ - စူလတန္ဟီလက္သွ်ာ
ဃ။ စၾကၤာ၀ေတး - သီရိသီရိစူလမန္သွ်ာ
င။ အေနာက္ဘုရင္မင္းရဲ - စစ္တေကာင္းစူလတန္
စ။ သူပုန္မင္းရဲ - ပူဇါပါသွ်ာ
ဆ။ သီရိေဇယ်ေနာ္ရထာ - စစ္တေကာင္းရာဇာ
ဇ။ မင္းရဲသီဟသူ - နီဇမ္သွ်ာ
စ်။ မင္းရဲသခၤပ၀ါ - စစ္တေကာင္းမူဘာရက္သွ်ာ
၇။ ေျမာက္ဦးဘုရင္တုိ႔သည္ သူတို႔၏ ေဆြမ်ိဳးရင္းရွာ သားေတာ္၊ ညီေတာ္၊ ဦးေလးေတာ္မ်ားကိုသာ အေနာက္ဘုရင္အျဖစ္ ခန္႔ထားေလ့ရွိပါသည္။
၈။ ရခိုင္လူမ်ိဳး၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္လွ်င္ ရခိုင္ထီးနန္းတြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ရခိုင္ထီးနန္းလက္ ေအာက္တြင္ေသာ္ လည္းေကာင္း ရခိုင္ဘုရင္ (သို႔) အေနာက္ဘုရင္ျဖစ္ခြင့္ လံုး၀(လံုး၀)မရွိပါ။
အထက္က ေဖာ္ျပျပီးျဖစ္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေထာက္ရႈ လ်က္ မိုးႏွင့္ေျမ မည္သည့္အခါမွ ထိရိုးထံုးစံ မရွိသကဲ့သို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင္တို႔သည္လည္း မည္သည့္ အခါတြင္မွ မူဆလင္ မဟုတ္။
ထို႔အတူ ရခိုင္ဘုရင္ သဇာတမင္းသည္လည္း မူဆလင္လံုး၀မဟုတ္ဘဲ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သာသနာေတာ္ကို အျပည့္အ၀ ခၽြင္းခ်က္မရွိ သက္၀င္ယံုၾကည္ေသာ သာသနာျပဳမင္းတစ္ပါး သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သဇာတမင္း၏ ႏွလံုးေသြး ထဲတြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္၏ အဆီအႏွစ္မ်ားသာ ေပ်ာ္၀င္စီးဆင္းေနခဲ့ေၾကာင္း၊ ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸါန္ႏွင့္ အနာဂါတ္ကာလတို႔တြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္၌သာ ေမြးဖြါး၊ အသက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ေနထိုင္ခဲ့ၾက၊ ရပ္တည္ေနထိုင္ၾကဆဲ၊ ရပ္တည္ေနထိုင္ၾကဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင
စာတမ္းျပဳစုသူ- အာရကံသဇင္
ေန႔စြဲ ၁၂.၁၂.၁၂
SHARE THIS