ၾကီးမားလွတဲ့ ေၾကးနီစီမံကိန္းဟာ ၁၉၉၈ မွာ ကေနဒါ ကုမၸဏီျဖစ္တဲ့ အိုင္ဗင္ဟိုက စတင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီဟာ ႏိုင္ငံတကာ သတၱဳတြင္းကုမၸဏီျဖစ္ျပီး ေၾကးနီ၊ ေရႊနဲ႔ ေက်ာက္မီးေသြးေတြကို အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ တူးေဖာ္ပါတယ္။ အိုင္ဗင္ဟိုနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရသတၱဳတြင္းဌာနက ၅၀% စီ စပ္တူလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
၂၀၁၂၊ ၾသဂုတ္လမွာ အိုင္ဗင္ဟိုက တာကြိဳက္ေဟး သံယံဇာတမ်ား ဆိုတဲ့နာမည္ကို ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။ အမွဳေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ေရာဘတ္ဖရိုင္းလန္း က ဧျပီလ ၂၀၁၂ မွာ ႏွဳတ္ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ( ဂ်ာမန္ဘာသာစကားမွာ ဖရုိင္းလန္း ဆိုတာ ျငိမ္းခ်မ္းေသာနယ္ေျမ လို႔ု အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ )
လတ္တေလာျဖစ္စဥ္
သတၱဳတြင္းကရတဲ့ ၀င္ေငြဟာ စစ္အစိုးရရဲ့ တရား၀င္အမ်ားဆံုးရတဲ့ေငြပါပဲ။ အိုင္ဗင္ဟိုနဲ႔ အျခား ကေနဒါကုမၸဏီေတြဟာလည္း အေမရိကန္တားျမစ္ေနေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၀င္ေငြေသာက္ေသာက္လဲ ရခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ တျခားလုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ ( ခင္ဗ်ားတို႔ လက္ညိွဳးထိုးခ်င္ေနမယ့္ Unocal/ Chevron ကုမၸဏီကို စီမံကိန္းအသစ္ေတြ၊ ရွိရင္းစြဲလုပ္ငန္းကို တိုးခ်ဲ႔ခြင့္ေတြ လုပ္ခြင့္မေပးပါဘူး။ လက္ရွိကေတာ့ တရုတ္နဲ႔ ထိုင္းက အေသအလဲလိုခ်င္ေနတဲ့ ပိုက္လိုင္းတခုပဲလုပ္ေနတာပါ။ Chevron သာထြက္သြားမယ္ဆိုရင္လည္း ေငြေတြနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႔ေတြကေတာ့ ကုမၸဏီအသစ္လက္ထဲမွာ စီးျမဲစီးေနမွာပါပဲ။ Chevron ရဲ့ ျမန္မာျပည္တြင္းျမွပ္ႏွံမွဳက ၂-၃% ေလာက္ရွိပါတယ္။ )
၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ကေနဒါႏိုင္ငံက ပိတ္ဆို႔မွဳေတြလုပ္ဖို႔ သေဘာတူလိုက္ပါတယ္။
စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတာက ၂၀၀၇ ခုႏွစ္အေစာပိုင္းမွာ အုိင္ဗင္ဟုိက ျမန္မာျပည္ကလံုး၀ထြက္သြားပါျပီလို႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ သူ႔လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း အမည္မေဖာ္တဲ့ တတိယအုပ္စုကိုလႊဲေျပာင္းလိုက္ျပီး ေငြစာရင္းရွင္းတမ္းေတြနဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မွဳေတြကို လ်ဳိ႔၀ွက္ထားခဲ့ပါတယ္။
အိုင္ဗင္ဟုိက တရုတ္ကုမၸဏီ ၃ ခုနဲ႔ ေစ်းဆိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရက သတၱဳတြင္း၀န္ၾကီးဌာန အမွတ္(၁) ကိုသာေရာင္းရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အိုင္ဗင္ဟိုက ျမန္မာအစိုးရကို အခြန္ေတြအမ်ားၾကီးေဆာင္ရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံတကာ ပိတ္ဆို႔မွဳေတြကတင္းက်ပ္လာျပီး ျပသနာေတြမ်ားလာေတာ့မွာ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ က်န္းမာေရးထိခိုက္မွဳအတြက္ ကုန္က်စားရိတ္ေတြၾကီးျမင့္လာေတာ့မွာေတြေၾကာင့္ အိုင္ဗင္ဟိုက အရမ္းကိုထြက္သြားခ်င္ေနပါျပီ။ အုိင္ဗင္ဟိုနဲ႔ သတၱဳတြင္း၀န္ၾကီးဌာန အမွတ္(၁) တို႔ဟာ ေစ်းႏွိမ္ျပီး ေဒၚလာသန္း၁၀၀ နဲ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၾကပါတယ္။ စစ္အစိုးရက အေပၚစီးနဲ႔ပါ။ ျပီးေတာ့ သတၱဳတြင္းဌာနက ေပးစရာပိုက္ဆံမရွိဘူးလို႔ေျပာပါေလေရာ။ တကယ္က သတၱဳတြင္းဌာနက အိုင္ဗင္ဟိုရွယ္ယာအားလံုးကိုယူျပီး တရုတ္ကိုေရာင္းခ်င္တာပါ။ ဒီရွဴပ္ေထြးေပြလီျပီး မယံုၾကည္ရတဲ့အေျခအေနမွာ( ဦးသန္းေရႊသမီးနဲ႔လက္ထပ္ထားတဲ့) ဦးေတဇကို တရုတ္ေတြနဲ႔ ပြဲစားလုပ္ေပးဖို႔ ေျပာပါတယ္။ တရုတ္ေတြက ေဒၚလာသန္း ၂၅၀ ေပးဖို႔သေဘာတူပါတယ္။ ဦးေတဇက ေဒၚလာသန္း၅၀ ပြဲစားခရပါတယ္။
( တကယ္ေတာ့ ဦးေတဇရဲ့ လက္ေထာက္၊ ပုဂံေလေၾကာင္းလိုင္း ဒုဥကၠဌ လုလု ကသာ အမ်ားဆံုးလုပ္သြားတာပါ။ လုလုဟာ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတဲ့ စီးပြားေရးသမားျဖစ္ျပီး တရုတ္စကားေျပာကြ်မ္းက်င္ပါတယ္။ တခါတေလမွာ သူ႔ဆီက ဦးေတဇကသင္သြားတာပါလို႔ ထုတ္ၾကြားတတ္ပါတယ္။ )
တရုတ္ေတြကေကာ၊ ျမန္မာေတြကပါ သေဘာတူထားတာထက္ပိုရခ်င္ၾကေတာ့ ၂၀၁၁ အထိၾကာသြားပါတယ္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ မံုရြာေၾကးနီစီမံကိန္းဟာ ၀မ္ေပါင္နဲ႔ (၀မ္ေပါင္က ေနာ္ရင္ကို လက္နက္ကုမၸဏီၾကီးရဲ့ လက္ေအာက္ခံပါ။) ျမန္မာဦးပိုင္ က ပိုင္သြားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္သံရုံးက အိုင္ဗင္ဟိုကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ အိုင္ဗင္ဟိုဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ကေနဒါႏုိင္ငံတို႔ရဲ့ ပိတ္ဆို႔မွဳေတြကို အာခံခဲ့ျပီး ၂၀၀၇ မွာ ရုတ္သိမ္းခဲ့တယ္လို႔ လိမ္ျပီးေၾကျငာခဲ့တာ ေပၚလာပါျပီ။ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ အေမရိကန္သံရုံးမွာ ရွိပါတယ္။ အိုင္ဗင္ဟိုက လဘ္ထိုးမွဳေတြ၊ အေပးအယူေတြကို ဖံုးကြယ္မွဳေတြနဲ႔ တားျမစ္ခ်က္ေတြကို အေႏွာင့္အယွက္ေပးခဲ့ပါတယ္။
သတၱဳတြင္းေနရာ
မုံရြာေၾကးနီတြင္းဟာ တြင္းေဟာင္းေလာင္းၾကီးပါ။ ဒါဟာသစ္ပင္ေတြ၊ စိုက္ပ်ဳိးပင္ေတြကို ပ်က္စီးမွဳအမ်ားဆံုး သတၱဳတြင္းတူးနည္းပါပဲ။
အဲဒီေဒသမွာ ေရစီးဆင္းမွဳနဲ႔ ေျမျပင္ဟာပ်က္စီးသြားပါတယ္။ ဒီတြင္းေဟာင္းၾကီးကလည္း အနာဂတ္မွာ ျပန္သံုးလို႔မရေတာ့ပါဘူး။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က အဲဒီေနရာကို ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ဖူးပါတယ္။ မႏၱေလးကေနတဆင့္ စစ္ကိုင္းနားမွာ ဧရာ၀တီျမစ္ကို ျဖတ္ျပီး မံုရြာကို ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္သြားရပါတယ္။ မံုရြာကေနတဆင့္ ခ်င္းတြင္းျမစ္ကိုျဖတ္ျပီး ကြင္းေျပာင္ၾကီးကို ေတာ္ေတာ္ျဖတ္ရပါေသးတယ္။ သစ္ပင္လံုး၀မရွိ၊ ေရအိုင္အစိမ္းေရာင္၊ အနီေရာင္၊ လိေမၼာ္ေရာင္၊ အနက္ေရာင္ေရေတြနဲ႔ သိပ္ဆင္းရဲတဲ့ အိမ္ေလးေတြမွာ ကေလးေတြက အဆိပ္ေရအိုင္ေတြနားမွာပဲ ကစားေနၾကပါတယ္။ ဓါတ္ပံုေတာ့ရုိက္လို႔မရခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီနားမွာ ရဲေတြရွိေနျပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ အိုင္ဗင္ဟိုက ဒီလိုပ်က္စီးမွဳေတြကေန ထြက္ေျပးသြားျပီး ေနာက္ဆက္တြဲ တရားရင္ဆိုင္ရမယ့္အျဖစ္ကေန ေရွာင္သြားတယ္ဆိုတာ ရွင္းေနတာပါပဲ။
တရုတ္ေတြတူးမယ့္ေနရာက လက္ပံေတာင္းေတာင္လို႔ေခၚျပီး အခု ဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမွဳေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာပါ။
ဦးေန၀င္းႏွင့္ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မွဳမူ၀ါဒ
၁၉၆၂ ဦးေန၀င္းအာဏာသိမ္းတုန္းက ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ဆိုျပီး ေျမယာအားလံုးနဲ႔ စက္ရုံေတြကို ျပည္သူပိုင္သိမ္းခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရက ေျမရွင္ျဖစ္ျပီး ျပည္သူနည္းနည္းကပဲ ဘိုးဘြားပိုင္အေထာက္အထားေတြရွိၾကပါတယ္။
၁၉၉၀ ဦးခင္ညြန္႔လက္ထက္မွာ စစ္အာဏာရွင္ေတြက ေျမယာဧကေပါင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သူတို႔နဲ႔အဆက္အသြယ္ရွိတဲ့ ကုမၸဏီၾကီးေတြ၊ အာဏာရွင္္ မိသားစုနဲ႔ေဆြမ်ဳိးေတြ၊ ခရုိနီ ဦးေတဇ နဲ႔ စတီဗင္ေလာ တို႔လို စီးပြားေရးသမားေတြကို ေရာင္းခ်ခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ လယ္သမားေတြက ဒါကို မသိၾကပါဘူး။ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လယ္ေျမေတြက မဖြ႔ံျဖိဳးေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လယ္သမားေတြက စိုက္ပ်ဳိးျမဲ စိုက္ပ်ဳိးေနၾကပါတယ္။ စူပါသူေဌးေတြက ေပါေခ်ာင္ေကာင္းရထားျပီး အခြန္လည္း မေပးၾကပါဘူး။
အခု ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူေတြလည္းလာေရာ အဲဒီလို အာဏာ၊လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြသံုးျပီး၊ အက်င့္ပ်က္ျပီး ရထားတဲ့ ပိုင္ရွင္ေတြက ရြာသားေတြကို ဖယ္ခိုင္းၾကပါတယ္။ ကိုယ္ခ်င္းလည္းမစာ၊ ထိုက္သင့္တဲ့ေလ်ာ္ေၾကးလည္း မေပးတဲ့အျပင္ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဒါမွမဟုတ္ အာဏာရွင္စိတ္မေပ်ာက္ေသးတဲ့ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ေပါင္းျပီး ဒီလိုအလြဲသံုးစားလုပ္ထားတာကို ရွက္လည္းမရွက္ၾကပါဘူး။
မည္သူ႔တြင္ တာ၀န္ရွိသနည္း
ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ ေၾကးနီစီမံကိန္းသပိတ္စခန္းကို ျဖိဳခြင္းဖို႔ အမိန္႔ေပးတာ သမၼတဦးသိန္းစိန္လည္းမဟုတ္၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုစိတ္ရွိတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ အျဖစ္ႏို္င္ဆံုးကေတာ့ တရုတ္ပိုင္ရွင္ေတြ(ဒါမွမဟုတ္) မန္ေနဂ်ာေတြ(ဒါမွမဟုတ္) ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံသူေတြ က ေဒသခံရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ စစ္တပ္အရာရွိေတြကို လာဘ္ထိုးျပီး ဆႏၵျပတာေတြကို ရပ္ခိုင္းတာပဲ။ အဲဒီေနရာက ရန္ကုန္၊မႏၱေလး၊ေနျပည္ေတာ္ကေန အေ၀းၾကီး။ အရမ္းဆင္းရဲတယ္။ ေျခာက္ေသြ႔တယ္။ အနားမွာဘယ္သူမွ မသိခင္ လုပ္လိုက္လို႔ရတယ္လို႔ ေတြးလိုက္တာထင္တယ္။
အမိန္႔ေပးခဲ့တဲ့ ကိုယ္တိုင္က်ဳးလြန္ခဲ့တဲ့လူေတြ တရားဥပေဒအတိုင္း ရင္ဆိုင္ရမယ္။
အိုင္ဗင္ဟို၊ သတၱဳတြင္း၀န္ၾကီးဌာန (၁) နဲ႔ တရုတ္ကုမၸဏီေတြကလည္း သူတို႔လုပ္ခဲ့တာေတြက သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ ေဒသခံလူထုနဲ႔ တိုင္းျပည္ပံုရိပ္ေတြကို ပ်က္စီးေစခဲ့တာမို႔ တာ၀န္ယူရမယ္။
ဒါ႔အျပင္ ေရာဘတ္ဖရိင္းလန္းကလည္း အမ်ားၾကီး ရထားတာေတြကို ျပန္သံုးျပီး လက္ပံေတာင္းေဒသကို သူ႔နာမည္အတိုင္း ျငိမ္းခ်မ္းေသာနယ္ေျမျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားသင့္တာေပါ့။
ေဆာင္းပါးရွင္းက
Rick Heizman ျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ ့ Facebook မွာ ေရးထားတာကို ဘာသာျပန္ထားပါတယ္။
( ဦးလုုလုုဆိုုတာကေတာ့ ျမန္မာေပါက္ တရုုပ္ပါ။ အေမရီကန္နိင္ငံ က ဂရင္းကဒ္ နဲ့ ေနေနတယ္လိုု ့သိရပါတယ္။ ဆန္ဖရန္စစ္စကိုုဖက္မွာေနေလ့ရိွတယ္။ )
SHARE THIS
