ကမာၻ႕သတင္းမ်ား

ကမာၻ႕သတင္းမ်ား 26/12/2012 ႏိုင္ငံတကာသတင္း ဆီးရီးယားတြင္ ေပါင္မုန္႔၀ယ္ရန္ တန္းစီေနသည့္ လူတန္းႀကီးအား ေလေၾကာင္းမွ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ လူ ၂၀၀ ခန္႔ေသဆုံး ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔က ဆီးရီးယားႏိုင္ငံတြင္ ေပါင္မုန္႔ေရာင္းေနသည္ကို တန္းစီေနသည့္ လူတန္းႀကီးအား ေလေၾကာင္းမွ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ လူေပါင္း ၂၀၀ ခန္႔ေသဆုံးၿပီး ဆီးရီးယားႏိုင္ငံတြင္ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အေသအေပ်ာက္အမ်ားဆုံး ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဗီဒီယိုျပကြက္မ်ားတြင္ အပ်က္အစီးပုံမ်ားႏွင့္အတူ ေသြးစြန္းေနေသာ အေလာင္းမ်ားစြာတို႔ လမ္းေပၚ၌ စုပုံေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။ အေလာင္းမ်ားထဲတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားစြာတို႔ ပါ၀င္သည္။ ေဟာဖာယာၿမိဳ႕ရွိ ေပါင္မုန္႔ဆိုင္တစ္ခုအား ဆီးရီးယားစစ္တပ္က ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး လူေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီလ်က္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕က ယခုႏွစ္ဆန္းက မုန္႔ဆိုင္မ်ားအား တိုက္ခိုက္မႈတို႔ကို အျပစ္တင္ခဲ့ဖူးၿပီး ဆီးရီးယားစစ္တပ္သည္ သူပုန္တို႔၏ ေနရာအတိအက်ကို တြက္ခ်က္ႏိုင္ျခင္းမရွိဟု ဆိုသည္။ ၂၁ လၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း လြန္ခဲ့သည့္သီတင္းပတ္ကမွ ေဟာဖာယာၿမိဳ႕ကို သူပုန္မ်ားက သိမ္းယူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခ်ိန္တြင္ ယင္းေပါင္မုန္႔ဆိုင္၌ လူေပါင္း ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ တန္းစီေနေၾကာင္း သိရသည္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံတစ္၀န္းတြင္ ေလာင္စာဆီႏွင့္ ဂ်ဴံမုန္႔ရွားပါးမႈေၾကာင့္ ေပါင္မုန္႔ထုတ္လုပ္ေရးမွာ အဟန္႔အတားျဖစ္လ်က္ရွိၿပီး လူမ်ားသည္ ေပါင္မုန္႔၀ယ္ရန္အတြက္ နာရီေပါင္းမ်ားစြာ တန္းစီရေၾကာင္း သိရသည္။ သီရိလကၤာတြင္ အြန္လိုင္းမွတစ္ဆင့္ ေငြလိမ္သူ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၁၀၀ ေက်ာ္ အဖမ္းခံရ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ အင္တာနက္မွတစ္ဆင့္ ေငြလိမ္ယူေနေသာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသား ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းမိခဲ့ေၾကာင္း သီရိလကၤာရဲတပ္ဖဲြ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သီရိလကၤာ ဗီဇာကိုင္ထားေသာ ယင္းတ႐ုတ္ႏုိင္ငံသားတို႔သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ကြန္ပ်ဴတာမ်ား၏ အခ်က္အလက္မ်ားကို ခိုးယူကာ သီရိလကၤာရွိ ဘဏ္စာရင္းမ်ားထံ ေငြလဲႊေပးရန္ လိမ္လည္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရဲတပ္ဖဲြ႕အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ တ႐ုတ္ရဲမ်ားက သီရိလကၤာရဲတပ္ဖြဲ႕ကို အကူအညီေတာင္းၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုလံဘို၀န္းက်င္တြင္ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္ေန႔က စီးနင္းရွာေဖြရာ၌ ယင္းကဲ့သုိ႔ ဖမ္းမိခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ယင္းကိစၥအတြက္ ကိုလံဘိုရွိ တ႐ုတ္သံ႐ံုးကို ေမးျမန္းရာတြင္ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း မရွိေပ။သီရိလကၤာတြင္ တည္ေထာင္ထားေသာ တ႐ုတ္တို႔၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာက လာေရာက္အလုပ္လုပ္ေနၾကသည္။ အမ်ားစုမွာ ခရီးသြားဗီဇာမ်ားျဖင့္ ၀င္လာၾကၿပီး ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေလ့ရွိၾကသည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ တ႐ုတ္ၾသဇာႀကီးမားလာသည္ႏွင့္အမွ် သီရိလကၤာတြင္လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသားမ်ားသည္ အလံုးအရင္းႏွင့္ ျမႇဳပ္ႏွံလ်က္ရွိၾကသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လကပင္ အပူပိုင္းဇုန္ထဲရွိ ကြၽန္းတစ္ကြၽန္းျဖစ္ေသာ သီရိလကၤာတြင္ တ႐ုတ္တို႔၏ေခ်းေငြျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ပထမဆံုးဆိပ္ကမ္းကို ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ လူေမွာင္ခိုဂို္ဏ္းေတြ တ႐ုတ္ၿဖိဳခြင္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ေရာင္းစားခံရမယ့္ ကေလးသူငယ္ ၈၉ဦးကို ကယ္တင္ႏို္င္ခဲ့တယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္း လို႔ ေခၚတဲ့ အဖြဲ႔အစည္း အေတာ္မ်ားမ်ားကို ႏွိမ္နင္းႏုိင္ခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၃၅၅ေယာက္ကိုလည္း ဖမ္းဆီးလိုက္ပါတယ္။ ဂြမ္ေဒါင္းနဲ႔ ဆီခၽြမ္နယ္ေဒသအပါအဝင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒီဇင္ဘာလ ၁၈ရက္ေန႔ကစၿပီး စီမံခ်က္ခ် ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကို ေလာေလာဆယ္ တ႐ုတ္အစိုးရက ေစာင့္ေရွာက္ထားခဲ့ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ မိဘေတြနဲ႔ဆက္သြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာ ကေလးသူငယ္နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေမွာင္ခိုေရာင္းဝယ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြႀကီးေတြ ႀကီးထြားလာတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ တစ္အိမ္ေထာင္ကို ကေလးတစ္ေယာက္သာရွိရမယ္ဆိုတဲ့ မူဝါဒေၾကာင့္ ဒီလိုေမွာင္ခိုမႈႀကီးထြားလာတယ္လို႔ အကဲခတ္ေတြ က ေျပာဆိုၾက ပါတယ္။ ေယာက်္ားေလးေတြကို ဝယ္ယူလိုသူရွိသလို၊ မိန္းကေလးေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုလည္း သူတို႔သမီးေလာင္းလ်ာေတြအျဖစ္ ဝယ္ယူလာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ အတြင္း တ႐ုတ္အာဏာပို္င္ေတြဟာ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္း ၃၀၀၀ေက်ာ္ကို ႏွိမ္နင္းႏုိင္ခဲ့ၿပီး ကေလးသူငယ္ ၉၀၀၀ ခန္႔နဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ၁၅၀၀၀ေက်ာ္ခန္႔ကို ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ရွင္ဟြာသတင္းဌာနက ဆိုခဲ့ပါတယ္။ အိႏိၵယ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈအတြင္း ဒဏ္ရာရ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ေသဆံုး အုပ္စုလိုက္ အဓမၼျပဳက်င့္ခံခဲ့ရတဲ့ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းသူေလးရဲ႕ အမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မေက်နပ္ၾကတဲ့ လူထုႀကီးရဲ႕ ဆႏၵျပပြဲအတြင္း အိႏၵိယရဲ တဦး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ - နယူးေဒလီေဆး႐ံုတ႐ံုမွာ ေသဆံုးသြားခဲ့ပါတယ္။ရဲေတြနဲ႔ ဆႏၵျပလူအုပ္အၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡအတြင္း ဒဏ္ရာရခဲ့တာျဖစ္ၿပီး - ၂ ရက္ၾကာ ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာပဲ အဲ့ဒီ ရဲ ေသဆံုးသြားခဲ့တာျဖစ္ တယ္လို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ေျပာဆိုပါတယ္။ဒီလအေစာပိုင္းက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဆးေက်ာင္းသူတဦးကို အုပ္စုလိုက္ ႐ိုက္ႏွက္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ခဲ့တဲ့ကိစၥအေပၚ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူေတြ မ်ားလာတာ ေၾကာင့္ ဒါကို ရဲေတြက ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားရင္း - အခုလုိ ဆူပူမၿငိမ္မသက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာပါ။ ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔က အဓမၼျပဳက်င့္ခံရသူ မိန္းကေလးနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ေယာက်ာ္းေလး သူငယ္ခ်င္း တေယာက္ဟာ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာ ဘတ္စ္ကား တစင္းကို စင္းလံုးငွားစီးလာၿပီးတဲ့ေနာက္ - ဒီေက်ာင္းသူေလး အခုလို အျဖစ္မ်ိဳးနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ မိန္းကေလး ဟာ ေယာက်ာ္းအုပ္စုတစုရဲ႕ ႀကိဳးနဲ႔တုတ္ ႐ိုက္ႏွက္ အဓမၼ ျပဳက်င့္တာကို ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ ဘတ္စ္ကားေပၚကေန ပစ္ခ်ခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ဒီမိန္းကေလးဟာ ေဆး႐ံုေပၚမွာ အေရးေပၚ ေဆးကုသခံေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔ကေတာ့ ေဒါသထြက္ဆႏၵျပမႈေတြ ရပ္တန္႔သြားေစဖို႔အတြက္ အာဏာပိုင္ေတြဟာ နယူးေဒလီၿမိဳ႕က လမ္းေတြနဲ႔ ဘူတာ႐ံုေတြကို ပိတ္ထားလိုက္ပါတယ္။ လက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ႏုိင္ငံတကာညီလာခံ က်င္းပမည္ ကမာၻတ၀ွမ္း သမား႐ုိးက် လက္နက္ေတြ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြ ခ်မွတ္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ဇူလုိင္လမွာ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံက ေဆြးေႏြးမႈ အသစ္ေတြလုပ္ဖုိ႔ တခဲနက္ မဲခဲြဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ သမား႐ုိးက် လက္နက္ေတြ တေနရာက တေနရာ ပုိ႔ေဆာင္မႈေတြမွာ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြ သတ္မွတ္မယ့္ အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ မတ္လထဲမွာ ညီလာခံတစ္ခုက်င္းပ ေဆြးေႏြးေရး အေထြေထြညီလာခံက သေဘာတူခဲ့တာပါ။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိေတာ့ ေထာက္ခံမဲ ၁၃၃ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲမရွိ၊ ၾကားေနမဲ ၁၇ မဲနဲ႔ တနလၤာေန႔ ေနွာင္းပုိင္းမွာ အတည္ျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဇူလုိင္လထဲက သေဘာတူညီခ်က္ တရပ္ ေရးဆဲြဖုိ႔ ေဆြးေႏြးရာမွာေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက သူ႔ရဲ႔ ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၆ ေသာင္းဖုိး ရွိတဲ့ လုပ္ငန္းအေပၚ ကန္႔သတ္မႈေတြ ႀကံဳရမယ့္ အစီအစဥ္ကုိ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ တြန္႔ဆုတ္ေနရာက မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ လုပ္ေနစဥ္မွာပဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လက္နက္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ အတြက္ အဓိက လႈံ႔ေဆာ္လႈပ္ရွားေနတဲ့ အမ်ဳိးသား ရုိင္ဖယ္ အသင္းကေတာ့ အရပ္သားေတြလက္နက္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ အေပၚ ကန္႔သတ္လာမယ့္ အစီအစဥ္ေတြကုိ အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေၾကညာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလထဲမွာပဲ ကေလးငယ္ ၂၀ အပါအ၀င္ လူ ၂၈ ေယာက္ ေသဆုံးခဲ့တဲ့ ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ အေမရိကန္မွာ ေသနတ္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ထိန္းခ်ဳပ္သင့္ မသင့္ ကိစၥေတြ တေက်ာ့ျပန္ ႀကီးထြားလာေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျငင္းပြား ကၽြန္းအနီး ဂ်ပန္ တိုက္ေလယာဥ္ေတြေစလႊတ္ ပုိင္ဆုိင္မႈအတြက္ အျငင္းပြားေနတဲ့ အေရွ႔တ႐ုတ္ ပင္လယ္ျပင္တြင္း ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက တုိက္ေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္ခဲ့တဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အေရးေပၚ တပ္လွန္႔ထားေၾကာင္း ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ အေခ်အတင္ ျဖစ္ေနရတဲ့ ကၽြန္းစုေတြ ရွိရာအနီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေရေၾကာင္းဆုိင္ရာ ေထာက္လွမ္းေရး ေလယာဥ္တစင္း ပ်ံသန္းေနတာကုိ သိရတဲ့အတြက္ F-15 တုိက္ေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္ခဲ့တာလုိ႔ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက သတင္းေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကတာပါ။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက တုိက္ေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ အေၚမွာေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္သြားမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းကုိေတာ့ အဂၤါေန႔မွာပဲ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး Hua Chunying က သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႔ ေထာက္လွမ္းေရး ေလယာဥ္ကေတာ့ လုပ္႐ုိးလုပ္စဥ္ ကင္းေထာက္တာသာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႔ ပင္လယ္ျပင္ဆုိင္ရာ ေစာင့္ၾကပ္ ၾကည့္႐ႈေရးဌာနက Y-12 အမ်ဳိးအစား ေလယာဥ္ကုိ အျငင္းပြားေနတဲ့ ကၽြန္းစုေတြရဲ႔ ေျမာက္ဖက္ မုိင္ ၆၀ ေက်ာ္္ေလာက္မွာ ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက တုိက္ေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္ေနခ်ိန္မွာပဲ တ႐ုတ္ေထာက္လွမ္းေရးေလယာဥ္ ေဒသတြင္းက ျပန္ထြက္ သြားခဲ့တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက Senkaku လုိ႔ေခၚၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက Diaoyu လုိ႔ေခၚတဲ့ ကၽြန္းေတြ ပုိင္ဆုိင္မႈ အျငင္းပြားေနတဲ့ အတြက္လည္း တ႐ုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္ ၂ ႏုိင္ငံၾကား တင္းမာမႈေတြ ႀကီးထြားေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ဂြ်န္ကယ္ရီကို ေရြးခ်ယ္ အေမရိကန္ သမၼတ မစၥတာ ဘားရက္ အုိဘားမားက လာမည့္ သက္တမ္းသစ္အတြက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးသစ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္လုိက္သူ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ ႏုိင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာ မစိမ္းသူ ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူအခြင့္အေရးတုိ႔အတြက္ ေရွ႕တန္းက အားေပးေထာက္ခံခဲ့သူ တဦးလည္း ျဖစ္သည္။ အထက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရး ေကာ္မတီ၏ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္၊ သံတမန္ေရး ကြ်မ္းက်င္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ပါ ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္သူလည္းျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့သူလည္းျဖစ္သည့္ ဗီယက္နမ္ စစ္ျပန္ ဂြ်န္ကယ္ရီကုိ သမၼတ အုိဘားမားက လြန္ခဲ့သည့္ ေသာၾကာေန႔က ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ေၾကျငာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ အုိဘားမား အစုိးရအတြက္ ႏုိင္ငံတကာသို႔ လွည့္လည္ သြားခဲ့သူလည္းျဖစ္သလုိ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ နီးပါး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ၏ အဓိက ေနရာက ပါ၀င္လႈပ္ရွားေနသကဲ့သုိ႔ အထက္လႊတ္ေတာ္တြင္လည္း ဒီမုိ ကရက္ပါတီႏွင့္ ရီပတ္ပလီကန္ပါတီ ၂ ရပ္လံုးက ေလးစားယံုၾကည္မႈရ၍ အထက္လႊတ္ေတာ္ကလည္း ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးအျဖစ္ လွ်င္ျမန္စြာ အတည္ျပဳေပးမည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း သမၼတ အုိဘားမားက ေျပာသည္။ ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ သက္တမ္းတုိးေရး ကိစၥ တြင္ အဓိက အခန္းက႑ကပါ၀င္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာ- အေမရိကန္ ပံုမွန္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ ရရွိေစရန္ အေမရိကန္ အမတ္မ်ားကို ျမန္မာအစုိးရက ျပည္၀င္ခြင့္ ေပးခဲ့သည့္အထဲ မန္ဆက္ခ်ဴးဆက္ ျပည္နယ္က အထက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္ကယ္ရီလည္း ပါ၀င္သည္။ မစၥတာ ဂြ်န္ကယ္ရီသည့္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လက ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာအစုိးရ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳ ႀကိဳဆုိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မည္သုိ႔ ဆက္လုပ္မည္ဆုိသည္ကို အနီးကပ္ေစာင့္ ၾကည့္ေနသည္ဟုလည္း သူက ေျပာခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း တခ်ိဳ႕ႏွင့္လည္း ရင္းႏွီးသကဲ့သို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔၏ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ခရီးစဥ္တြင္လည္း ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ အဓိကအခန္းက ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ေသးသည္။ ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေျပာင္းလဲလာသည့္အသံကို အသိအမွတ္ျပဳကာ အားေပး ေထာက္ခံသြားေရးကိုလည္း ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးၿပီး တုိုက္တြန္းခဲ့ဖူးသည္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံက လမ္းဆံုလမ္းခြကို ေရာက္ေနၿပီ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ အထိအခိုက္ မခံတဲ့ အေျခအေနရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ရွိေနေသးတယ္။ အေျပာင္းအလဲကို အားေပးဖုိ႔ ကြန္ဂရက္မွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေဆာင္မွာပါ။ အဓိက က်ေနာ္တုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာကေတာ့ ျမန္မာအစုိးရဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြအတြက္ ဘယ္က႑က ဘယ္လုိ အစျပဳ လုပ္မလဲဆုိတာနဲ႔ လက္တြဲေဖာ္ အသစ္ျဖစ္ေရးအတြက္ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္” ဟု ဂြ်န္ကယ္ရီက Empowering Burma’s voices of change ေဆာင္းပါးတြင္ ေရးသားခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာ့အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မၾကာခဏ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာဆုိင္ရာ အေမရိကန္ မူ၀ါဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္ရွိ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီက အားကုိးရသူ တဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ကလည္း ဂြ်န္ ကယ္ရီကို သူ၏ ယံုၾကည္စြာ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဖက္ေကာင္းတဦး ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ “အီရတ္စစ္ပြဲ အဆံုးသတ္ေရး သူ ကူညီခဲ့တယ္” ဟု မစၥ ဟီလာရီက ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ အာဖဂန္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈတြင္ ကူညီခဲ့သကဲ့သို႔ အီဂ်စ္ အပါအ၀င္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၊ ပါကစၥတန္၊ ႐ုရွား စသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ အေရးႀကီးသည့္ ဆက္ဆံေရး ကိစၥမ်ားတြင္လည္း ကူညီခဲ့သူျဖစ္ေၾကာင္းလည္း မစၥ ဟီလာရီက ဆက္ေျပာသည္။ မစၥ ဟီလာရီသည္ မၾကာေသးမီက သမၼတ အုိဘားမား၏ လာမည့္ သမၼတ သက္တမ္းအတြက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ကို ဆက္လက္ယူမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေၾကညာထားၿပီးျဖစ္၍ ယခုကဲ့သုိ႔ ဂြ်န္ကယ္ရီကို ႏုိ္င္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးသစ္ အျဖစ္ သမၼတ အုိဘားမားက ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အသက္ ၆၉ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွ အစျပဳကာ ႏုိင္ငံတကာေရးရာ ဗဟုသုတ ႏွံ႔စပ္ ႂကြယ္၀သူျဖစ္ၿပီး ဂြ်န္ကယ္ရီကုိ စစ္ပြဲမ်ား၊ အစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ သံတမန္ေရး နယ္ပယ္မ်ားတြင္ စမ္းသပ္ခံၿပီးသား ျဖစ္ေၾကာင္း မစၥ ဟီလာရီက ဆုိသည္။ “ဂြ်န္ကယ္ရီဟာ ကမာၻတ၀န္းက အေမရိကန္ အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ တန္ဖုိးေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေရွ႕တန္းေရာက္ေစဖုိ႔ မနားတမ္း ဦးေဆာင္ခဲ့တယ္။ သူနဲ႔ အရင္က အတူအလုပ္တြဲလုပ္ရတာကို က်မ ဂုဏ္ယူတယ္” ဟု ကုလ သမဂၢဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး မစၥ ဆူဇန္ ႐ိုက္စ္က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ အလားတူ သူ၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေဟာင္းမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္ အသီးသီးတုိ႔ကလည္း ဂြ်န္ကယ္ရီအား ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးအျဖစ္ ေမွ်ာ္လင့္သူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ေမးခြန္းထုတ္သူမ်ားလည္း ရွိၾကသည္။ ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔က ေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ၁၉၆၆ ခုႏွစ္တြင္ ေယးလ္ တကၠသိုလ္မွ ဘြဲ႔ရခဲ့သည္။ ဗီယက္နမ္စစ္ပြဲ၌ အေမရိကန္ ေရတပ္တြင္ ဒုဗုိလ္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး မဲေခါင္ျမစ္ တုိက္ခုိက္ေရး ေရယာဥ္မႉးအျဖစ္လည္း တာ၀န္ယူခဲ့ကာ ေငြၾကယ္၊ ေၾကးနီၾကယ္ႏွင့္ Purple Heart ဆုတံဆိပ္ ၃ ခု ရခဲ့သူျဖစ္သည္။ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္တြင္ ဗီယက္နမ္မွ အေမရိကန္သို႔ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ဗီယက္နမ္ စစ္ဆန္႔က်င္ေရး အုပ္စုတခု၏ ေခါင္းေဆာင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၌ လူသိမ်ားလာခဲ့သည္။ ဂြ်န္ကယ္ရီသည္ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္က မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေရြးပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ေသာ္လည္း ရႈံးနိမ့္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ ႏုိင္ငံေရးေလာကသို႔ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္၏ လက္ေထာက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၂ ႏွစ္ခန္႔ၾကာၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရၿပီး ယခုတုိင္ ၅ ႀကိမ္ သက္တမ္းျဖင့္ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္၏ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေနဆဲျဖစ္သည္။ ၿပိဳင္ဘက္ေဟာင္း ျဖစ္သကဲ့သို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ေဟာင္းလည္းျဖစ္သူ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက ယခုလဆန္းပိုင္းေလာက္ကတည္းက ဂြ်န္ကယ္ရီကို ရယ္ေမာကာ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဂြ်န္ကယ္ရီဟု ေခၚဆုိခဲ့ေသးသည္။ မစၥတာ ဂြ်န္ကယ္ရီ ကုိယ္တုိင္ကလည္း ႏုိင္ငံျခားေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကြ်မ္းက်င္သူဟု သတ္မွတ္ထားေလ့ရွိေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပသည္။ မစၥတာ ဂြ်န္ကယ္ရီ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးျဖစ္လာပါက ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားက အသင့္ဆီးႀကိဳလွ်က္ရွိသည္။ ဆီးရီးယားႏွင့္ အစၥေရး-ပါလက္စတုိင္း စသည့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွ အစ၊ ေျမာက္ကုိရီယား အဏုျမဴႏွင့္ ဒံုးက်ည္လက္နက္ ကိစၥႏွင့္ အာရွေရးရာ အလယ္၊ က်ဆင္းေနသည့္ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ကိစၥမ်ားအဆံုး ကမာၻတ၀န္း အေမရိကန္၏ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑မ်ားအား မည္သုိ႔ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဆုိသည္ကို ေစာင့္ၾကည့္ရမည္ ျဖစ္ေပသည္။

SHARE THIS